De Blauwe Gids 2022: een belangrijk richtsnoer voor de toepassing van EU-wetgeving voor producten

De Europese Commissie heeft een nieuwe versie van de ‘Blauwe Gids’ gepubliceerd met richtlijnen voor de uitvoering van de productvoorschriften. In het document staan de hoofdlijnen van de harmonisatiewetgeving binnen de EU beschreven.De gids is bedoeld als leidraad voor lidstaten, consumentenorganisaties, normalisatie-instellingen, fabrikanten, importeurs, distributeurs en brancheorganisaties. De Technische Commissie van APPLiA heeft de gids doorgenomen en besproken en licht in dit artikel de belangrijkste thema’s toe.

De Blauwe Gids 2022 is een langverwacht document over EU-productregels en bouwt voort op de editie uit 2016. De gids is van toepassing in de EU-lidstaten, IJsland, Liechtenstein en Noorwegen en in sommige gevallen ook in Zwitserland en Turkije. De nieuwe versie houdt rekening met ontwikkelingen die zich sindsdien hebben voorgedaan, zoals de markttoezichtsverordening (EU) 2019/1020. Ook wordt dieper ingegaan op specifieke kenmerken zoals verkoop op afstand, het op de markt brengen van gewijzigde producten (fysiek of door software-updates) en het oordeel van conformiteitsbeoordelingsinstanties.

“De nieuwe Blauwe Gids bevat relevante informatie voor de spelers in de toeleveringsketen, zoals fabrikanten, gemachtigden, importeurs en distributeurs en staat stil bij hun verplichtingen. Het document gaat onder meer dieper in op essentiële producteisen, technische documentatie, de EU-conformiteitsverklaring en markeringsvoorschriften”, licht Rob Walthaus, voorzitter van de Technische Commissie van APPLiA toe.

De Blauwe Gids 2022 telt 152 pagina’s, is bedoeld als leidraad en bevat werkdocumenten die in het algemeen niet bindend zijn, waardoor zij geen wettelijke verplichtingen kunnen scheppen. Alleen de tekst van het harmonisatiebesluit van de EU heeft rechtskracht.

Graag licht APPLiA voor haar leden een aantal belangrijke thema’s toe naar aanleiding van de ge-update Blauwe Gids:

Verantwoordelijkheid over reparaties en wijzigingen aan producten

Degene die belangrijke wijzigingen aan het product aanbrengt, is verantwoordelijk om na te gaan of op basis van relevante harmonisatiewetgeving van de EU het product al dan niet als een nieuw product moet worden beschouwd.
Als dit het geval is, moet opnieuw worden nagegaan of het product voldoet aan de toepasselijke essentiële eisen. Degene die de wijzigingen heeft aangebracht heeft dezelfde verplichtingen als een oorspronkelijke fabrikant. Er moet bijvoorbeeld (nieuwe) technische documentatie en een EU-conformiteitsverklaring worden opgesteld, met alle aanvullende verplichtingen.
Belangrijk om te vermelden is dat producten die zijn gerepareerd met gebruik van originele onderdelen en volgens de richtlijn van de fabrikant niet opnieuw hoeven te worden onderworpen aan een conformiteitsbeoordeling.

CE-markering aanbrengen

De CE-markering wordt aangebracht door de fabrikant (die binnen of buiten de Unie is gevestigd) of door diens in de Unie gevestigde gemachtigde. Door het aanbrengen van de CE-markering verklaart de fabrikant op eigen verantwoordelijkheid dat het product voldoet aan alle toepasselijke wettelijke eisen van de EU en dat de juiste conformiteitsbeoordelingsprocedures met succes zijn afgerond. De markering moet zichtbaar, leesbaar en onuitwisbaar op het product of op het gegevensplaatje worden aangebracht.

Als de importeur, de distributeur of een andere marktdeelnemer producten in de handel brengt onder zijn eigen naam of handelsmerk of de producten wijzigt, neemt hij de verantwoordelijkheden van de fabrikant op zich. Hieronder vallen ook de verantwoordelijkheid voor de conformiteit van het product en het aanbrengen van de CE-markering. In dat geval moet hij beschikken over voldoende informatie over het ontwerp en de fabricage van het product, omdat hij door het aanbrengen van de CE-markering de wettelijke verantwoordelijkheid op zich neemt.

De nieuwe aanpak van regulering van het vrije verkeer van goederen

• De wetgevingsharmonisatie moet worden beperkt tot de essentiële eisen (bij voorkeur prestatie- of functionele eisen).
• Toepassing van geharmoniseerde of andere normen blijft facultatief; de fabrikant kan altijd andere technische specificaties toepassen om aan de vereisten te voldoen. Wel zal de fabrikant moeten aantonen dat deze technische specificaties aan de behoeften van de essentiële eisen voldoen. Meestal gebeurt dit met de betrokkenheid van een derde conformiteitsbeoordelingsinstantie.
• Voor het functioneren van de nieuwe aanpak voor harmonisatiewetgeving van de EU is het noodzakelijk dat geharmoniseerde normen een gegarandeerd beschermingsniveau bieden met betrekking tot de in de wetgeving vastgestelde essentiële eisen.
• Aangezien gemeenschappelijke essentiële eisen door middel van wetgeving verplicht worden gesteld, is deze aanpak alleen passend wanneer het werkelijk mogelijk is onderscheid te maken tussen essentiële eisen en technische specificaties.

Identificatiemiddel

Op het product moet een type-, partij-, serie- of modelnummer dan wel een ander identificatiemiddel zijn aangebracht. Net zoals de technische documentatie moet de EU-conformiteitsverklaring worden bewaard gedurende een periode van tien jaar vanaf de datum waarop het product in de handel is gebracht, tenzij in de wetgeving een andere termijn is voorgeschreven.

Richtlijn algemene productveiligheid (RAPV)

Richtlijn 2001/95/EG inzake algemene productveiligheid (RAPV) is bedoeld om de productveiligheid in de hele EU te garanderen voor alle voor consumenten bestemde non-foodproducten. De RAPV completeert bovendien in sommige aspecten de bepalingen van de sectorale wetgeving. De belangrijkste bepaling van de RAPV is dat producenten verplicht zijn uitsluitend veilige producten in de handel te brengen. Er is een EU-systeem voor snelle waarschuwing (Rapex) opgezet voor een snelle uitwisseling van informatie tussen de lidstaten en de Europese Commissie over maatregelen die zijn genomen tegen gevaarlijke non-foodproducten. Rapex zorgt ervoor dat de geïdentificeerde gevaarlijke producten snel van de volledige interne markt worden verwijderd.

Meer weten?

Bekijk de Nederlandse versie van de Blauwe Gids 2022 op de website van de Europese Commissie. Als u naar aanleiding van dit artikel nog vragen of opmerkingen heeft, kunt u contact opnemen met de Technische Commissie van APPLiA.