VERSLAG APPLIA INSPIRATIESESSIE X CIRCULAIRE KANSEN

Op donderdag 2 november vond de APPLiA Nederland Inspiratiesessie plaats in het Philips Stadion in Eindhoven. De sessie stond geheel in het teken van circulaire kansen. Het thema leeft enorm onder de leden van APPLiA Nederland, zo bleek ook uit de hoge opkomst, ondanks storm Ciarán.  

Onder begeleiding van dagvoorzitter Anne-Marie Fokkens kwamen tijdens de bijeenkomst verschillende sprekers aan het woord, waaronder Werner Schouten van Impact Economy Foundation, Harald Tepper en Vincent Vogt van Philips en tot slot Niels van Steijn van onderzoeksbureau GfK. Zij deelden inzichten en perspectieven over circulariteit en duurzaamheid. De inspiratiesessie kreeg van de bezoekers gemiddeld een 8,3 als cijfer. Een aantal belangrijke punten die werden besproken, delen we in dit verslag.  

CIRCULARITEIT IS GEEN OPTIONELE MAATREGEL

Werner Schouten, directeur van de Impact Economy Foundation, sprak over de impact van duurzaamheid en circulariteit op de samenleving; een belangrijk thema volgens hem en de Impact Economy Foundation. De foundation bouwt aan een Impact Economie waarin werk, innovatie en ondernemerschap zo goed mogelijk bijdragen aan het oplossen van onze maatschappelijke uitdagingen.  

Schouten gaat door op de huishoudens, die een veelheid aan apparaten (en overige spullen) bezitten die een grote negatieve impact hebben. Vooral als het gaat om het streven naar een groenere wereld. Hij benadrukt dat producenten een cruciale rol spelen in het verminderen van deze impact: “Er is een mooie transitieagenda Circulaire Economie opgesteld binnen de sector. Het is nu echter tijd om dat door te vertalen naar concrete doelstellingen op het gebied van materiaalgebruik”. Hij ziet circulariteit niet als optionele maatregel, maar pleit juist voor het integreren van circulariteit als een fundamentele bouwsteen van een organisatie.  

Stefan Verhoeven, CEO van Miele Nederland en voorzitter van APPLiA Nederland, vult aan dat de totale CO₂ -uitstoot bij de productie van huishoudelijke apparaten relatief laag is ten opzichte van de totale uitstoot bij het gebruik van deze apparaten. De consument kan daar een groot positief verschil maken: “Door consumenten beter te informeren over zorgvuldig gebruik en tijdig onderhoud van apparaten kan worden bijgedragen aan een langere energiezuinige levensduur”.  

VERSCHUIVING VAN INCREMENTALISME NAAR TRANSFORMATIE

De komende jaren hoopt Schouten een verschuiving te zien van incrementalisme, de benaming voor beleid of besluitvorming waarbij de veranderingen zo klein zijn dat het veranderingsproces zeer geleidelijk verloopt, naar grote transformerende beslissingen in het sociale, maar vooral ook zakelijke leven.   

Het herzien van de bestaande spelregels in de markt is voor Schouten dan ook de logische volgende stap. Tijdens zijn presentatie vergelijkt hij de maatschappij waarin we leven met het bordspel Monopoly. “Het is een briljant spel, maar gaat puur om kapitaal en competitie. Door de regels is er uiteindelijk altijd maar één winnaar, namelijk degene met het meeste geld. Dit zal niet veranderen, tenzij we de regels van het spel aanpassen. Dan ontstaat er mogelijk wel ruimte voor een bredere impact dan alleen het financiële perspectief.”, zegt Schouten.  

Schouten is van mening dat we de ‘impact economie’ als kans moeten aangrijpen: “Als bedrijf weten we als geen ander of een business winstgevend is of niet. Er zit een goedwerkend systeem achter. Maar willen we serieus met circulariteit omgaan, dan moeten we kijken naar bredere waarden dan alleen winst. Denk eens aan de sociale, geproduceerde, natuurlijke en menselijke waarde. Deze termen moeten in onze gedachte zitten wanneer we belangrijke keuzes maken. Er moet een huwelijk ontstaan tussen de financiële- en duurzaamheidsafdeling van bedrijven”. 

Ter afronding van zijn presentatie benadrukt Schouten het belang van samenwerking in de sector om zo de spelregels te veranderen en het speelveld klaar te maken voor circulariteit. 

STREVEN NAAR VERBETERING IS DE NORM 

Namens Philips deelden Harald Tepper, Sr Director Sustainable Development, en Vincent Vogt, Consulting Engineer, hun visie op circulariteit en hoe ecodesign hier een grote rol in speelt. Door het proces van ecodesign te versnellen, kunnen milieu- en gezondheidsuitdagingen aangepakt worden. Tepper stelde dat elke organisatie zich als impactbedrijf zou moeten positioneren om zo te streven naar het verbeteren van de wereld. Philips focust zich voornamelijk op het verbeteren van de gezondheid en het welzijn van mensen via innovatie in de zorgtechnologie. Een beter klimaat en beter gebruik van grondstoffen is daar integraal onderdeel van. Ecodesign is een integraal onderdeel van Philips’ innovatieprocessen. Tepper benadrukt dat eind 2025 al hun nieuwe producten moeten voldoen aan de vereisten hiervoor.  

In de afgelopen tien jaar heeft Philips zich getransformeerd tot een leider op het gebied van gezondheidstechnologie. Er is een grote behoefte aan duurzame gezondheidszorg en Philips zet zich daar volop op in. De openbare rapporten vanuit Philips en de transparantie over de impact van hun producten naar klanten, fungeren als eyeopener en benadrukken de noodzaak van verandering en bewustwording binnen de sector. Het sluit goed aan op de waarden die eerder door spreker Werner Schouten werden benoemd. Het vestigt de aandacht op het belang van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het feit dat de organisatie jaarlijks rapporteert over hun inspanningen en resultaten getuigt van hun transparantie en streven naar continue verbetering. Ze praten niet alleen over veranderen, maar dragen er ook daadwerkelijk een steentje aan bij. Het is een inspirerend voorbeeld van hoe een groot bedrijf zijn verantwoordelijkheid neemt en actief bijdraagt aan het creëren van een duurzamere en verantwoordelijke toekomst. 

MEER DOEN MET MINDER

Philips doet jaarlijks onderzoek naar de manier waarop materialen gebruikt worden die leiden tot grote milieu- en gezondheidsuitdagingen. Zo is 40-50% van de wereldwijde CO₂-uitstoot afkomstig van materiaalwinning en de vervaardiging van producten. Het elektronisch afval dat de samenleving wereldwijd per jaar produceert is ongeveer 32.850.000.000 kilo, dat staat gelijk aan 4500 Eiffeltorens.  

Philips is van mening dat voor een circulaire economie het belangrijk is om meer te doen met minder. Niet alleen met hun eigen productieprocessen streven ze hiernaar, ook helpen en stimuleren ze hun klanten om meer te doen met minder. Zo ontwerpt Philips producten met minder materiaal, zorgen ze ervoor dat onderdelen hergebruikt kunnen worden en optimaliseren ze de levensduur door klanten te informeren over het juiste en zorgvuldige gebruik van apparaten.

RECORD BREKENDE RETOURGROEI

Vervolgens nam Vincent Vogt namens Philips het woord over de alarmerende toename van het aantal geretourneerde producten wereldwijd. Philips heeft er een prioriteit van gemaakt om te voorkomen dat het groeiend aantal retouren vernietigd worden. Met het retourstroomprogramma richten ze zich op renovatiesystemen. Philips ontwikkelt dit programma op basis van jarenlange ervaring met het aanbieden van refurbished producten aan consumenten in een succesvolle pilot. Door de renovatie (refurbishment) van o.a. Personal Health-producten op te schalen, kunnen ze tonnen elektronisch afval voorkomen, terwijl ze waarde kunnen terugwinnen en het vertrouwen in het merk kunnen opbouwen/beschermen. Op deze manier draagt Philips bij aan een circulaire economie. 

Het is een indrukwekkende boodschap aan de aanwezigen van de bijeenkomst. Retourzendingen hebben een enorme belasting op ons milieu, op de economie en de maatschappij en dit moeten we samen aanpakken.

DUURZAAMHEID VANUIT EEN MARKT -EN CONSUMENTENPERSPECTIEF 

Niels van Steijn, Head of Market Intelligence Netherlands bij onderzoeksbureau GfK, sprak over duurzaamheid vanuit een markt- en consumentenperspectief. Hij benadrukt dat consumenten wereldwijd worden beïnvloed door factoren zoals polarisatie, kosten van levensonderhoud, economische groei én milieubewustzijn. Ondanks het laatste staat duurzaamheid niet altijd hoog op de agenda bij de consument. Vooral financiële overwegingen spelen hierin een grote rol, maar er is ook sprake van dalend consumentenvertrouwen door wereldwijde gebeurtenissen zoals de coronacrisis en oorlogen.  

Terugkomend op het milieu geven Nederlanders aan bezorgd te zijn over de klimaatverandering. Het staat zelfs in hun top drie van bezorgdheden. Op nummer een staat inflatie en de stijgende prijzen. Op nummer twee staan de hoge zorgkosten.  

DUURZAME PRODUCENTENVERANTWOORDELIJKHEID

Van Steijn benadrukte dat fabrikanten en producenten bezig zijn met duurzaamheidsthema’s, zoals energie-efficiëntie en duurzame materialen. Consumenten hechten veel waarde aan energiezuinige producten, en er is een groeiende interesse in gerenoveerde (refurbished) producten. Zelfs 73% van de wereldwijde consumenten vindt het belangrijk dat bedrijven milieuverantwoorde maatregelen nemen op weg naar een circulaire economie.  

Onderzoeksbureau GfK vroeg consumenten met gerenoveerde elektrische toestellen naar hun beweegredenen daarvoor. 37% gaf aan een gerenoveerd toestel te kopen, voornamelijk om het milieu te verbeteren. Het overgrote deel, namelijk 63%, gaf aan een al gebruikt toestel te kopen om geld te besparen.  

Van Steijn concludeert dat duurzaamheid belangrijk is voor de consument, maar dat zij vooral meebewegen met de markt waarin zij zich bevinden. Worden er duurzamere producten op de markt gezet? Dan zullen zij sneller naar deze optie neigen, indien financieel toegankelijk.

panelgesprek

Na de presentaties volgde een panelgesprek, geleid door dagvoorzitter Anne-Marie Fokkens, waarin vertegenwoordigers uit de industrie discussieerden over de uitdagingen en kansen van circulariteit. De panelleden, bestaande uit Maarten Blom, Chief corporate officer Coolblue, Bruno Vermoesen, Head of Brussels Office Environmental Governmental Affairs bij BSH, Stefan Verhoeven, CEO Miele Nederland en Harald Tepper, Philips, benadrukten het belang van voorlichting en het betrekken van consumenten, en dat duurzaamheid en winstgevendheid hand in hand moeten gaan. Er werden ook zorgen geuit over de impact van nieuwe wetgeving en de noodzaak om prijzen en kosten aan te passen om duurzame keuzes voor alle consumenten haalbaar te maken. Ook werd even stilgestaan bij alles wat de industrie al bereikt heeft. 

De bijeenkomst eindigde met een positieve noot, waarbij de sprekers en panelleden het erover eens waren dat samenwerking en inzet voor duurzaamheid de wereld een beetje mooier kunnen maken. Het is duidelijk dat er nog veel werk te verzetten is, maar met de betrokkenheid van zowel bedrijven als consumenten is er hoop voor de toekomst.  

VERVOLG APPLIA NEDERLAND INSPIRATIESESSIE

APPLiA Nederland werkt momenteel hard aan de organisatie van een nieuwe Inspiratiesessie. Deze sessie zal voortbouwen op het thema van onze laatste bijeenkomst. De geplande datum voor dit evenement is in het voorjaar van 2024, naar alle waarschijnlijkheid in april of mei. We kijken ernaar uit om opnieuw een waardevolle ervaring te bieden aan onze leden.