FAQ Wijzigingen energielabels 2021

Vanaf 1 maart 2021 krijgen wasmachines, was-droogcombinaties, vaatwassers en koel- en vriesapparatuur een nieuw energielabel. Het nieuwe label heeft een zuinigheidsschaal van A tot en met G. Afhankelijk van het apparaat komen er ook pictogrammen met informatie over bijvoorbeeld waterverbruik of geluidsniveau bij. Dit alles om het voor de consument makkelijker te maken om voor een duurzaam product te kiezen. Deze FAQ is opgesteld voor alle fabrikanten en leveranciers die te maken krijgen met het nieuwe energielabel.

Waarom hebben we nieuwe voorschriften voor energie-efficiëntie labels en ecologisch ontwerp nodig?

De huidige energie-efficiëntie schalen zijn toe aan vervanging omdat de meeste producten in de hoogste regionen zitten. Zo zou bijvoorbeeld de helft van de binnenlandse diepvriezers die in 2019 aan de consument zijn verkocht een van de twee topklassen (A +++ of A ++) op het etiket kunnen claimen. Dit is een duidelijk teken dat de geldende regelgeving van 10 jaar dringend moet worden bijgewerkt. De situatie bij wasmachines, drogers en vaatwassers is vergelijkbaar.

Consumenten begrijpen over het algemeen geen superverklaringen zoals A +++ -40%. Daarom is het label bijgewerkt met het doel om verschillen duidelijk zichtbaar te maken voor de consument en om technische vooruitgang te bevorderen om energie te besparen.

Bovendien zijn de normen voor het meten van de energie-efficiëntie van apparaten gewijzigd om apparaten te meten in situaties die dichter bij het gedrag van consumenten staan. Ook maakt deze ontwikkeling het noodzakelijk de bepalingen inzake energie-efficiëntie bij te werken.

Het proces van het bijwerken van de energie-efficiëntieregels voor huishoudelijke apparaten begint met vaatwassers, wasmachines, wasdrogers en koelapparaten. De overige producten, die een label dragen, zullen de komende jaren volgen.

Wat is het verschil tussen de twee verordeningen; energielabels en Ecodesign?

Energielabels leiden consumenten naar de beste energie-efficiënte producten door ze een A tot G-ranglijst te geven. Consumenten maken vervolgens betere aankoopkeuzes en fabrikanten worden beloond voor innovatie.

De Ecodesign richtlijn pakt aspecten aan die complementair zijn aan de energielabels. Het drukt het streven uit om bij het ontwerp van een proces of product niet alleen rekening te houden met economische, technische en menselijke criteria, maar ook met milieucriteria. Denk hierbij aan energieverbruik in stand-by, repareerbaarheid, beschikbaarheid van reserveonderdelen of faciliteren van demontage en recycling zodra het product aan het einde van zijn levensduur is.

Hoe ziet het nieuwe energielabel eruit?

De lay-out van het nieuwe label behoudt de algemene uitstraling van het oude energielabel. Er wordt geen onderscheid meer gemaakt in A +, A ++ of A +++ . Sommige pictogrammen zijn verdwenen en andere zijn toegevoegd.

Wat zijn de besparingen van de ene energie-efficiëntieklasse naar de volgende?

De potentiële kosten in euro’s verschillen van land tot land op basis van de elektriciteitskosten. Houd er rekening mee dat er geen methoden zijn om de energie-efficiëntieklassen van vandaag om te zetten in het nieuwe systeem. De reden is dat er nieuwe procedures bestaan om het energieverbruik te meten en de energie-efficiëntieklassen te definiëren.

Wanneer wordt het nieuwe energielabel toegepast en zichtbaar voor de consument?

Tot en met 28 februari 2021 worden huidige labels toegepast. Met ingang van 1 maart 2021 zal het nieuwe label worden meegedeeld aan de consument.

Natuurlijk zal het enige inspanningen vergen om van het ene label naar het andere over te stappen.

Om welke producten gaat het?

Er zijn 15 (hoofd)productgroepen die onder de regels rond energie-etikettering vallen:

1. televisies
2. stofzuigers
3. ovens en afzuigkappen
4. lampen en verlichtingsarmaturen
5. afwasmachines
6. koelkasten
7. droogtrommels
8. wasmachines
9. was-droogcombinaties
10. airco’s
11. verwarmingstoestellen
12. toestellen voor lokale ruimteverwarming
13. professionele koelkasten
14. residentiële ventilatie-eenheden
15. verwarmingsketels voor vaste brandstoffen

Bekijk hier de lijst met relevante productwetgeving

Vanaf wanneer gaan de nieuwe regels in?

Dat verschilt per productgroep. Nu de kaderwetgeving is aangenomen zullen eerst nog specifieke regels per productgroep moeten worden aangenomen. Die bepalen onder meer de nieuwe verdeling van de producten over de energieklassen, de plaatsing van het etiket, en dus wanneer het nieuwe etiket voor die productgroep ingaat (de zogenoemde omwisseldatum). De kaderwetgeving noemt drie deadlines. De Europese wetgever heeft de intentie binnen de drie categorieën de omwisseldata gelijk te schakelen.

Wat gaat er precies veranderen?

Er komt een nieuw etiket met daarop de klassen A tot en met G; of voor sommige producten wellicht minder klassen als anders per klasse de energiebesparing niet significant is. Het ontwerp van het etiket zal verschillen ten opzichte van het huidige ontwerp, zodat iedereen kan zien wat de nieuwe versie is. De producten zullen opnieuw verdeeld worden tussen de verschillende klassen (‘herschaling’). Bij alle productgroepen wordt de klasse A en voor sommige producten zelfs ook de klasse B bij de eerste verdeling leeg gelaten. Dat is om ruimte te bieden voor (snelle) technologische vooruitgang en dus te voorkomen dat de bovenste klassen snel opnieuw vol zitten. Dit kan wel betekenen dat een voormalig A+++ model nu een B- of zelfs een C-waardering krijgt.

Voor sommige producten geldt dat ze door de herschaling straks in klassen E, F of G vallen. Indien daarna Ecodesign regels (minimum efficiëntie eisen) aangescherpt worden kan het voorkomen dat producten in de klassen E, F of G niet meer in de handel gebracht mogen worden. Op het energie-etiket moeten deze klassen die niet meer toegestaan zijn grijs gekleurd worden. Dit geldt alleen voor nieuwe producteenheden die in de handel gebracht worden; her-etikettering is hierbij niet aan de orde.

Wat betekent dit in de praktijk?

Winkeliers zullen de oude etiketten moeten vervangen door de nieuwe etiketten bij alle showroomproducten (‘producten uitgestald in de winkel, maar ook in publicaties zoals op internet’)

Uiterlijk 4 maanden (per 1 november 2020) vóór de omwisseldatum (1 maart 2021) van de etiketten bepaald in de product-specifieke wetgeving leveren fabrikanten de nieuwe etiketten mee in de doos, tegelijkertijd met de oude etiketten.

Er geldt een omwisseltermijn van 14 werkdagen waarbinnen winkeliers de oude etiketten op de uitgestalde producten door de nieuwe moeten vervangen. Binnen deze periode mogen beide etiketten nog worden gebruikt, maar vóór de omwisseldatum mag het nieuwe etiket nog niet getoond worden.

De etiketten bij producten die in de doos blijven en niet als showroommodel worden gebruikt hoeven niet worden te vervangen. De doos hoeft niet te worden opengemaakt, en het product mag worden verkocht ook als daar alleen het oude etiket nog in zit (mits het nieuwe etiket bij het showroommodel is getoond) (vanaf 1 november 2020 moet zeker het nieuwe label zijn toegevoegd, tenzij het een uitlopend product is).

Voor producten die al in de winkel waren voordat fabrikanten nieuwe etiketten meeleveren, en waarvoor dus geen nieuwe etiketten zijn geleverd, moet de winkelier het etiket opvragen bij de fabrikant of zelf downloaden uit de nieuw op te zetten productdatabank. Alleen met het nieuwe etiket kunnen showroomproducten worden aangeboden. Op verzoek van de winkelier moet de fabrikant direct (binnen 5 dagen) en zonder kosten het etiket aan de winkelier leveren.

Als de fabrikant van een product op voorraad niet meer actief is op de markt en er geen nieuw etiket beschikbaar is voor een product, dan mag de winkelier het product onder het oude etiket verkopen tot maximaal 9 maanden na de omwisseldatum (tot 30 november 2021).

Waar moet ik het etiket plaatsen?

Dat verschilt, net als nu het geval is, per productgroep, en de regels hiervoor moeten opnieuw worden bepaald. Zichtbaarheid bij het maken van de aankoopbeslissing blijft het uitgangspunt. De kaderwetgeving stelt dat de plaats van het etiket rekening moet houden met de presentatie en in ieder geval geen schade mag veroorzaken op het product zelf. Bij sommige productgroepen, zoals lampen, is het energie-etiket al op de verpakking geprint. Voor productgroepen waarbij het energie-etiket op de verpakking geprint moet worden, kunnen afwijkende regels dan de hierboven genoemde opgesteld worden zodat voor productgroepen her-etikettering niet aan de orde is.

Wat verandert er voor de manier waarop ik het etiket in advertenties gebruik?

Bij ‘visuele advertenties of technisch reclamemateriaal’, bijvoorbeeld in folders of catalogi, moet straks niet alleen een referentie naar de energieklasse worden getoond, zoals nu “Wasmachine (A)”, maar ook de reikwijdte van de schaal van de beschikbare efficiëntieklassen, bijvoorbeeld “Wasmachine (B, A-F). Het vermelden van de schaal is toegevoegd omdat niet voor elke productgroep alle klassen tot en met G gebruikt zullen worden.

Wat verandert er voor de manier waarop ik het etiket online gebruik?

Ook online zullen de oude etiketten moeten worden vervangen door de nieuwe etiketten, waarbij net als offline 14 dagen wordt aangehouden vanaf de in de nieuwe regels per product bepaalde omwisseldatum. Voor de manier (plaats, grootte, etc.) waarop het etiket online moet worden getoond verandert er voorlopig echter niets. Hierbij moet de gedelegeerde verordening 518/2014 betreffende etikettering van energie-gerelateerde producten op internet worden gevolgd.

Geldt de nieuwe regelgeving ook voor tweedehandsproducten?

Nee, het is niet van toepassing op tweedehandsproducten.