DE BELANGRIJKSTE LOBBY VAN 2023 

In 2023 waren er drie belangrijke lobby’s vanuit APPLiA Nederland, en dat waren de lobby’s met betrekking tot het wetsvoorstel Right to Repair, de gebruiksduurtabel van Techniek Nederland én het wetsvoorstel Cyber Resilience Act. We nemen u mee in het verloop van de lobby en de uitkomst ervan.  

Een van de thema’s waar APPLiA Nederland zich intensief mee bezighield in 2023 was het wetsvoorstel Right to Repair. Het streven naar duurzaamheid, met een focus op het bevorderen van reparaties boven de aanschaf van nieuwe producten, staat daarin centraal. Het wetsvoorstel, zoals besproken op Europees niveau, gaat uit van een garantietermijn van 2 jaar. Dat is in de meeste EU-landen de wettelijke garantietermijn. In Nederland is de normale levensduur van een product de wettelijke garantietermijn. Meestal wordt bij garantiegevallen gekozen voor reparatie in plaats van vervanging. Duurzaamheid is daarmee al ingebed in het Nederlandse garantiesysteem. Het wetsvoorstel betreft reparatie na afloop van de garantietermijn, maar dan heb je in Nederland dus te maken met een product dat het einde van zijn levensduur al heeft bereikt. Reparatie is dan vaak juist onverstandig. 

Met de lancering van Right to Repair in het voorgaande jaar dook APPLiA Nederland in de betekenis ervan en rapporteerde hierover in de Algemene Leden Vergaderingen. Ook engageerde APPLiA Nederland zich in discussies en lobbyactiviteiten van Verbond van Nederlandse Ondernemingen (VNO) en APPLiA Europe om een gezamenlijk geluid te laten horen, wetende dat een brede basis sterker is.  

Consumenten eisen een leenapparaat tijdens repareerproces

Consumentenbescherming staat terecht hoog in het vaandel bij het Europees Parlement, maar sommige Europarlementariërs overschrijden daarbij de grenzen van het redelijke. Zo vormde de discussie over leenapparaten binnen- en buiten de garantieperiode een belangrijk punt in het lobbyproces. Consumenten vragen steeds vaker om een leenapparaat wanneer hun eigen product wordt gerepareerd. Niet geheel onterecht zolang het eigen product nog onder garantie valt, vindt APPLiA Nederland. Sommige Europarlementariërs stelden echter voor dat bij reparaties buiten de garantieperiode, fabrikanten óók verplicht leenapparatuur ter beschikking moeten stellen aan de consument. APPLiA Nederland lobbyde tegen deze verplichting, met het argument dat het niet alleen tegen de belangen van bedrijven inging, maar ook extra productie en transport met zich meebrengt, wat niet bevorderlijk is voor duurzaamheid.  

Daarbij komt dat in Nederland geen vaste graadmeter zit aan de garantietermijn. De verwachte levensduur van een apparaat vormt de wettelijke garantieperiode, deze zijn gelijk aan elkaar. APPLiA Nederland benadrukt het belang van deze wetgeving – zeker met een blik gericht op reparaties buiten de garantieperiode van 2 jaar in bijna alle andere EU-landen. Het Europees Parlement wil dat fabrikanten verplicht worden onderdelen ter beschikking te stellen aan consumenten die zélf willen repareren en hen te voorzien van technische informatie bij reparaties ná de garantietermijn, dus in Nederland na de verwachte levensduur van het product. APPLiA Nederland voert hierin sterke lobby. Het is namelijk niet verantwoord om consumenten aan de slag te laten gaan met reparaties van apparaten die hun levensduur voorbij zijn. Ook pleitte APPLiA Nederland voor strenge kwaliteitseisen in het beoogde online reparateursregister voor bedrijven, om de veiligheid van reparaties te waarborgen. 

De gebruiksduurtabel, 15 jaar geleden ontwikkeld door Techniek Nederland, was een ander belangrijk dossier voor APPLiA Nederland in 2023. Deze tabel bepaalt objectief de gebruiksduur van producten op basis van ervaringen van detailhandelaren en reparateurs.  

De uitdaging met betrekking tot de gebruiksduurtabel was de vraag vanuit Techniek Nederland of deze herzien moet worden, gezien de tabel verouderd zou zijn. APPLiA Nederland wees hier op komende nieuwe wetgeving, de Cyber Resilience Act, waarbij fabrikanten verplicht worden de verwachte gebruiksduur van hun producten te vermelden op de verpakking, en dus de wettelijke garantietermijn in feite wordt vastgesteld. Hiermee zou een herziening van de gebruiksduurtabel en zelfs de tabel als zodanig voor veel producten overbodig worden.  

Tot slot werd er in november 2023 bij overleg in brede kring geconcludeerd dat de gebruiksduurtabel, ondanks zijn leeftijd, nog steeds geschikt is en er geen behoefte is aan substantiële aanpassingen. APPLiA Nederland lobbyde ervoor om de tabel te behouden in zijn huidige vorm, met een prijsindexering als noodzakelijke aanpassing.  

Het laatste thema dat belangrijk was voor APPLiA Nederland in 2023 was het voorstel van de Europese Commissie voor de Cyber Resilience Act (CRA), gericht op de bescherming van software tegen hacks en andere cyber crime. Steeds meer consumentenproducten bevatten geïntegreerde software. Met de CRA worden voor deze producten software updates verplicht gemaakt, als bescherming tegen cybercrime, waardoor fabrikanten gedurende de levensduur van het product zo nodig beveiligingsupdates moeten doorvoeren. 

De implementatie van deze wetgeving brengt wederom uitdagingen met zich mee, vooral met betrekking tot de verplichte vermelding van de verwachte gebruiksduur van producten op de verpakking. APPLiA Nederland lobbyde intensief om redelijke verplichtingen voor fabrikanten te waarborgen in plaats van vergaande eisen. Momenteel hangt er nog een open einde aan deze lobby-inspanningen, maar duidelijk is dat APPLiA Nederland nog steeds groot belang heeft en betrokken is bij het vormgeven van wetgeving met betrekking tot cyberveiligheid.