Langverwachte Right to Repair voorstel gepresenteerd aan de Europese Commissie

De Europese Commissie wil het recht op reparatie van goederen voor consumenten uitbreiden. Op 22 maart 2023 heeft de Commissie daarom het langverwachte Right to Repair voorstel gepresenteerd. Het voorstel moet onder meer leiden tot minder e-waste en tegelijkertijd besparingen opleveren voor de consument. Want zowel binnen als buiten de wettelijke garantietermijn moeten reparaties van goederen gemakkelijker en goedkoper worden. Ook moet er een kwaliteitstoets komen voor reparateurs en een online platform waar reparateurs en gerepareerde spullen te vinden zijn.

Reparatie boven vervanging

Uit een recente Eurobarometer-enquête blijkt dat 77% van de EU-consumenten liever hun kapotte producten zou repareren dan een nieuwe kopen.

In de afgelopen decennia heeft echter vervanging van een defect product vaak voorrang gekregen op reparatie. Ook zijn consumenten onvoldoende gestimuleerd om hun apparaten te repareren wanneer de wettelijke garantie afloopt. Het nieuwe voorstel van de Commissie zal het voor consumenten gemakkelijker en kostenefficiënter maken om apparaten te repareren in plaats van te vervangen. Bovendien zal een grotere vraag naar reparatie zich vertalen naar een impuls in werkgelegenheid binnen de reparatiesector, terwijl producenten en verkopers worden gestimuleerd om duurzamere bedrijfsmodellen te ontwikkelen.

Nieuwe maatregelen om reparatie en hergebruik te bevorderen en te vergemakkelijken

Het voorstel introduceert een nieuw ‘recht op reparatie’ voor consumenten, zowel binnen als buiten de wettelijke garantie.

Binnen de wettelijke garantie zijn verkopers verplicht om reparatie aan te bieden, behalve wanneer deze duurder is dan vervanging.

Naast de wettelijke garantie komt er een nieuwe reeks rechten en instrumenten beschikbaar voor consumenten om van reparatie een gemakkelijke en toegankelijke optie te maken. Het gaat om:

• het recht voor consumenten om te eisen dat producenten overgaan tot reparatie van producten die volgens de EU-wetgeving technisch te repareren zijn, zoals wasmachines of televisies. Dit zal ervoor zorgen dat consumenten altijd iemand hebben tot wie ze zich kunnen wenden wanneer ze hun producten willen laten repareren, en zal producenten aanmoedigen duurzamere bedrijfsmodellen te ontwikkelen;
• de verplichting voor producenten om voor een aantal productcategorieën buiten garantie ook zelf reparatie van gebreken te verzorgen, tegen een door de producent bepaalde vergoeding;
• een online reparatieplatform om consumenten in contact te brengen met reparateurs en verkopers van gerepareerde goederen in hun buurt. Het platform zal zoekopdrachten op basis van locatie en kwaliteitsnormen mogelijk maken, zodat consumenten aantrekkelijke aanbiedingen kunnen vinden en reparateurs zichtbaarder worden;
• een Europees reparatie-informatieformulier dat consumenten bij elke reparateur kunnen opvragen, waardoor de reparatievoorwaarden en -prijzen transparanter worden en het voor consumenten gemakkelijker wordt reparatieaanbiedingen te vergelijken;
• er zal een Europese kwaliteitsnorm voor reparatiediensten worden ontwikkeld om consumenten te helpen reparateurs te vinden die kwaliteitsvol werk leveren. Deze “gemakkelijke reparatie”-norm zal openstaan voor alle reparateurs in de hele EU die zich ertoe willen verbinden minimumkwaliteitsnormen na te leven, bijvoorbeeld op basis van de levensduur of beschikbaarheid van producten.

Reparatie binnen branche van elektrische huishoudelijke apparaten

In de branche van elektrische huishoudelijke apparaten wordt al veel meer gekeken naar reparatie boven vervanging. Uit een onderzoek van APPLiA Europe onder leden blijkt dat in 2016 81% van de verzoeken aan fabrikanten voor een reparatie van een product resulteerde in een daadwerkelijke reparatie. In 2018 steeg dit percentage naar 91%.

In overeenstemming met het initiatief van de Europese Commissie zou “reparatie altijd moeten worden gestimuleerd wanneer dat economisch haalbaar is”, aldus Candice Richaud, Senior Corporate Policy Manager bij APPLiA Europe. “Consumenten moeten aangespoord worden om voor reparatie te kiezen door hen de garantie te geven dat het product na reparatie weer aan zijn kwaliteiten en producteigenschappen zal voldoen”.

Kansen voor refurbishment

Wanneer reparatie niet de optimale optie is, zou overwogen moeten worden om een defect product te vervangen door een refurbished exemplaar. Refurbishment biedt veel voordelen op het gebied van duurzaamheid en wint daarom aan populariteit. Onder de huidige consumentenregels wordt refurbishment nog onvoldoende als oplossing gezien, maar Richaud van APPLiA Europe ziet dat anders. “Juist de vervanging van defecte apparaten door refurbished exemplaren moet worden gepromoot als oplossing tussen reparatie en vervanging door een geheel nieuw product. Dit zou niet alleen in lijn liggen met een duurzame consumptie van goederen, maar draagt ook aanzienlijk bij aan de overgang naar een volledig circulaire economie.”

Van right to repair naar het recht op goede reparatie

In een tijd waarin de claims voor zelfreparatie toenemen, blijft het behoud van de veiligheid van de producten een prioriteit van de industrie. Niet alle reparaties kunnen door de consument zelf veilig en succesvol worden uitgevoerd met de garantie dat de integriteit of functionaliteit van een apparaat behouden blijft. Vooral voor zeer complexe apparaten zijn professionele vaardigheden en gerelateerde aansprakelijkheidsverzekeringen essentieel om ervoor te zorgen dat de consument geen enkel recht wordt ontzegd wanneer de reparatie mislukt. Consumenten hebben niet alleen recht op reparatie, maar hebben vooral recht op een goed gerepareerd product. Als een apparaat niet goed wordt gerepareerd, kan de veiligheid in huis in gevaar komen. Producenten willen hier dus voor waken.

Vervolgstappen

Het voorstel van de Commissie moet nog worden goedgekeurd door het Europees Parlement en de Raad. APPliA Europe zal het voorstel nauwgezet bestuderen. De verwachting is dat er nog enkele voorstellen tot wijzigingen worden gedaan die van invloed kunnen zijn op de uiteindelijke wetgeving.