De Nationale Wecycleweek is in aantocht

Jan Vlak van Stichting Open vertelt waarom hieraan meedoen essentieel blijft

Van 10 tot 16 oktober 2022 vindt de Nationale Wecycleweek plaats. De inmiddels vierde editie van deze succesvolle inzamelweek laat opnieuw de urgentie zien van een circulaire economie. Hoe belangrijk is het om als producent duurzaam en modern consumeren te blijven promoten? Essentieel, vertelt Jan Vlak, die als algemeen directeur aan het roer staat van de Stichting Organisatie Producentenverantwoordelijkheid E-waste Nederland (OPEN).

“Zowel de producent als de consument hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid om niet alleen bezig te zijn met de productie of aankoop van een elektrisch apparaat, maar ook met het afdanken ervan. Laat de Nationale Wecycleweek daar nu de perfecte kans voor zijn!”

Wecyclen moet een nieuw werkwoord worden

Al sinds 2018 organiseert Stichting OPEN de Nationale Recycleweek en maakt daar inmiddels een traditie van. Dit jaar wordt de week in een nieuwe jas gestoken: de Nationale Wecycleweek. Wat Jan Vlak betreft wordt ‘wecyclen’ het nieuwe werkwoord. Wecycle is namelijk de handelsnaam van de campagnes die de stichting met regelmaat voert naar de consument, die met de term inmiddels bekend is geworden. Waar gaat wecyclen verder waar recyclen stopt?

”Met recyclen hergebruik je de materialen uit een apparaat. Dat is natuurlijk goed, alleen wecyclen omvat het hele proces vóórdat je een apparaat afdankt,’ licht Vlak toe. ‘Wanneer koop je een elektrisch apparaat en is een nieuwe aanschaffen wel echt nodig? Hoe vaak zal ik het apparaat gebruiken zodat het niet ongebruikt ergens blijft liggen? Welke mogelijkheden heb ik als consument om het apparaat later op een duurzame manier van de hand te doen? Ga ik het verkopen? Weggeven? Naar de Milieustraat? Het is het doel van onze campagne om die vragen in het hoofd van consument te laten opkomen.”

Veel te winnen

Vooral met het recyclen van kleinere apparaten zoals broodroosters, rekenmachines, weegschaaltjes, mobiele telefoons en laptops valt er veel te winnen. Met grotere apparaten weet de consument de weg naar de gemeentelijke milieustraat goed te vinden. Toch hangt de wil om te recyclen veelal samen met het weghalen van blokkades. ”Dat iemand het apparaat kilometers verder moet afdanken zou niet echt meehelpen. Vandaar dat zowel professionals als consumenten hun e-waste bij wel 13.000 landelijke Wecycle-inleverpunten kunnen inleveren. Bijna elke supermarkt, elektronicazaak, doe-het-zelf-zaak of tuincentrum is wel een Wecycle-inleverpunt. De vraag is of Nederland zich daar bewust van is. Voor zowel Stichting OPEN als voor de producent is er op dat gebied nog werk aan de winkel.”

De rol van de producent: ‘blijf het bewustzijn creëren’

Vlak roept vooral producenten van elektronica en huishoudelijke apparaten op om niet alleen duurzaam te produceren, maar ook te kijken wat ze kunnen doen bij het afdanken. ”De rol van de producent tijdens de Nationale Wecycleweek ligt vooral op bewustzijn creëren bij de consument. Uit Belgisch onderzoek blijkt dat er in een Belgisch huishouden gemiddeld 11 apparaten stof liggen te vangen,” oppert Vlak terwijl hij begint te rekenen. “Kijk je naar de 8 miljoen Nederlandse huishoudens, dan zou dat op een duizelingwekkende 88 miljoen apparaten neerkomen. Daar zitten ontzettend veel (waardevolle) grondstoffen in die gemakkelijk een tweede leven kunnen krijgen of duurzaam afgebroken kunnen worden. De consument daar bewust van maken is dus ook een rol die de producent kan oppakken.”

Consumenten handelen soms tegenstrijdig, blijkt uit de uiteenzetting van Vlak. “Aan de ene kant is de koper kritisch op wat ze kopen. Alles moet kloppen: het design, de kleur, de productprestaties. Maar als de tijd rijp is om het product van de hand te doen, dan is de consument ineens een stuk minder kritisch. Bewust consumeren betekent aan beide aspecten evenveel aandacht geven. Daar ligt een mooie rol voor de producent weggelegd om consumenten niet alleen voor het nieuwe te laten gaan, maar de apparaten die vervangen worden ook een ‘duurzaam einde’ te geven.”